Descripcion
Plantas decumbentes, a veces con ápices volubles; raíz vertical, gruesa; tallos estriados o angulosos, glabros, pubescentes, con pelos simples hirsutos o densamente tomentosos. Hojas pecioladas de contorno ovado, elíptico o suborbicular, de 1-3(-5) × 1-3(-5) cm, irregularmente laciniadas, bipinnatífidas a palmati- o bipinnatisectas, las inferiores a veces sólo crenadas, ambas caras glabras hasta densamente tomentosas, base cordada. Flores solitarias o en cimas 2-floras, pedúnculos de 1-4,5 cm de largo, glabros o hirsuto-pubescentes; brácteas florales ovadas o lanceoladas, hasta de 6 mm de largo; pedicelos generalmente engrosados, glabros o pubescentes; sépalos exteriores elípticos a sub-espatulados, de 6,5-10 × 3,5-6 mm, obtusos a subagudos, mucronados, dorso glabro a pubescente, los interiores anchamente elípticos a ovados, de 6-9 × 5-6 mm, obtusos a agudos, bordes hialinos, glabros o pilosos en la línea media; corola de 1-2 cm de largo, blanca o rosada, con el tubo más oscuro, pubescente en las áreas mesopétalas; estambres ca. 10 mm de largo; gineceo con ovario glabro y estilo de 6-10 mm de largo. Cápsulas ca. 8 mm de diámetro, apiculadas, glabras. Semillas de 4-5,5 mm de largo, negras, lisas.
Distribucion y Habitat
Crece en Bolivia, Chile, sur de Brasil, Uruguay y Argentina. Prefiere lugares secos y altos.
Sinónimos
Convolvulus Convolvulus laciniatus Desr.
-
Convolvulus geranioides Phil.
Anales Univ. Chile 90: 222. 1895
Convolvulus laciniatus Desr. var. hirsutus Desr.
Encycl. 3(2): 546. 1792
Convolvulus laciniatus Desr. f. pinnatisecta Arechav.
pinnatisecta
Anales Mus. Nac. Montevideo 7: 213-214. 1910 Protólogo alternativo: Fl. Uruguaya 4(3): 213-214. 1911.
Convolvulus lasianthus Cav.
Icon. 5: 53, tab. 479, fig. 1. 1799
Ipomoea polymorpha Riedel ex Meisn., nom. illeg. var. glabra Griseb.
Abh. Königl. Ges. Wiss. Göttingen 24: 264. 1879
Convolvulus laciniatus Desr. var. peduncularis Meisn.
Fl. bras. 7: 314. 1869
Convolvulus laciniatus Desr. f. subglabra Arechav.
subglabra
: .
Bibliografía
Ejemplares de referencia
Colector | N° Colect. | Especie | Departamento | Provincia | Imagen |
---|---|---|---|---|---|
|
1295 | Sauce | Corrientes | ||
|
8174 | Mercedes | Corrientes | ||
|
-1 | (SI 202352) | Uruguay | Entre Ríos | |
|
-1 | (SI 15772) | Montevideo | ||
|
-1 | (SI 15774) | Montevideo | ||
|
52 | Necochea | Buenos Aires | ||
|
316 | Candelaria | Salta | ||
|
328 | Chicoana | Salta | ||
|
2162 | Tafí del Valle | Tucumán | ||
|
110 | Eustaquio Méndez | Tarija | ||
|
7978 | Murillo | La Paz | ||
|
11160 | Murillo | La Paz | ||
|
-1 | 5106 | San Lorenzo | Santa Fe | |
|
3289 | Calamuchita | Córdoba | ||
|
1611 | Bella Vista | Corrientes | ||
|
-1 | (SI 15770) | Murillo | La Paz | |
|
-1 | (SI 15773) | Murillo | La Paz | |
|
-1 | (si 11968) | Humahuaca | Jujuy | |
|
-1 | (SI 20559) | Lihuel Calel | La Pampa | |
|
12045 | (SI 220627) | San Luis | ||
|
18004 | Uruguay | Entre Ríos | ||
|
21343 | La Paz | Entre Ríos | ||
|
22272 | Diamante | Entre Ríos | ||
|
22689 | Concordia | Entre Ríos | ||
|
24897 | Colón | Entre Ríos | ||
|
25774 | Gualeguaychú | Entre Ríos | ||
|
25775 | Gualeguaychú | Entre Ríos | ||
|
25777 | Gualeguaychú | Entre Ríos | ||
|
26335 | Villaguay | Entre Ríos | ||
|
26736 | Uruguay | Entre Ríos | ||
|
27743 | Gualeguaychú | Entre Ríos | ||
|
28784 | Federal | Entre Ríos | ||
|
29001 | Villaguay | Entre Ríos | ||
|
30054 | Concordia | Entre Ríos | ||
|
30056 | Federación | Entre Ríos | ||
|
5504 | Saavedra | Buenos Aires | ||
|
28377 | Feliciano | Entre Ríos | ||
|
1234 | Coronel Pringles | San Luis | ||
|
1354 | Coronel Pringles | San Luis | ||
|
1358 | Coronel Pringles | San Luis | ||
|
5132 | La Paz | Entre Ríos | ||
|
7165 | San Antonio | Río Negro | ||
|
18097 | Paraná | Entre Ríos | ||
|
19002 | Paraná | Entre Ríos | ||
|
-1 | (BAB 91258) | Lihuel Calel | La Pampa | |
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
2172 | Tunuyán | Mendoza | ||
|
2984 | Tumbaya | Jujuy | ||
|
2700 | - | |||
|
2768 | - | |||
|
2816 | - | |||
|
2821 | - | |||
|
2824 | - | |||
|
3388 | Montevideo | |||
|
659 | Colón | Córdoba | ||
|
-1 | (SI 12277) | Tornquist | Buenos Aires | |
|
742 | Montevideo | |||
|
-1 | (SI 12276) | Saavedra | Buenos Aires | |
|
-1 | (SI 15795) | Paso de los Libres | Corrientes | |
|
-1 | (SI 15797) | General Pueyrredón | Buenos Aires | |
|
-1 | (SI 15798) | General Pueyrredón | Buenos Aires | |
|
944 | Punilla | Córdoba | ||
|
1369 | Humahuaca | Jujuy | ||
|
4484 | Balcarce | Buenos Aires | ||
|
12590 | General Pedernera | San Luis | ||
|
21718 | Ambato | Catamarca | ||
|
5040 | Limarí | Coquimbo | ||
|
1583 | (SI 211658) | Andalgalá | Catamarca | |
|
-1 | (SI 202121) | Gualeguaychú | Entre Ríos | |
|
27422 | Esquina | Corrientes | ||
|
-1 | (SI 15799) | Maldonado | ||
|
4338 | Tafí | Tucumán | ||
|
41 | San Lorenzo | Santa Fe | ||
|
1679 | Uruguay | Entre Ríos | ||
|
177 | Yavi | Jujuy | ||
|
33642 | Yavi | Jujuy | ||
|
185 | Tornquist | Buenos Aires | ||
|
7649 | Huasco | Atacama | ||
|
6248 | Tandil | Buenos Aires | ||
|
4603 | b | Federación | Entre Ríos | |
|
461 | Aniceto Arce | Tarija | ||
|
1559 | Punilla | Córdoba | ||
|
1879 | Alegrete | Rio Grande do Sul | ||
|
-1 | (SI 1262) | Tandil | Buenos Aires | |
|
-1 | (SI 1264) | Tandil | Buenos Aires | |
|
16232 | San José | |||
|
33 | (SI 220630) | General Pueyrredón | Buenos Aires | |
|
623 | Flores | |||
|
894 | -B | Paysandú | ||
|
1079 | Salto | |||
|
1878 | Curicó | Maule | ||
|
18210 | Monte Caseros | Corrientes | ||
|
5881 | Realicó | La Pampa | ||
|
18520 | Mercedes | Corrientes | ||
|
2381 | Salto | |||
|
2602 | Florida | |||
|
2674 | Tacuarembó | |||
|
-1 | (SI 201679) | Concordia | Entre Ríos | |
|
-1 | (SI 202350) | Concordia | Entre Ríos | |
|
-1 | (SI 202353) | Concordia | Entre Ríos | |
|
874 | -a | La Plata | Buenos Aires | |
|
-1 | (SI 202349) | Uruguay | Entre Ríos | |
|
9907 | bis | San Justo | Córdoba | |
|
14759 | Marcos Juárez | Córdoba | ||
|
17873 | Tafí del Valle | Tucumán | ||
|
839 | Río Primero | Córdoba | ||
|
2282 | Mercedes | Corrientes | ||
|
8302 | Humahuaca | Jujuy | ||
|
8624 | Humahuaca | Jujuy | ||
|
-1 | (SI 211675) | San Luis | ||
|
3703 | Tandil | Buenos Aires | ||
|
11869 | Bahía Blanca | Buenos Aires |
Nombre Vulgar y Usos
Tipo y Observaciones
Material Tipo: Uruguay. Montevideo ["Cette plante croît naturellement à Monte-video, & se trouve dans l'Herbier de Commerson. (v. s. In Herb. D. Juss.)."], Nov 1767, P. Commerson s.n. [Herb. A. L. de Jussieu N° 6847+A] (MPU 012306 p.p., P 00666139, P 00666140, P 00666141, P 03560956 p.p.; probable ejemplar tipo, P 03560954 p.p.).
Observaciones: La forma de las hojas y la pubescencia son sumamente variables. Algunos autores consideraron válida la var. hirsutus, la cual se diferenciaría por el tomento denso y amarillento que cubre todos sus órganos vegetativos, mientras que Wood et al. (2015) no distinguen taxones infraespecíficos.