Descripcion

Sufrútices erectos de 60-80 cm de alto, ramosos, pubescencia variable; entrenudos de 2-3 cm de largo. Hojas con pecíolos de 7-12 mm de largo; láminas de 20-40 x 5-30 mm, oval-triangulares, 5- sectadas a 2-3-pinnatisectadas, lacinias filiformes de 1 mm de ancho, base atenuada, ápice agudo, margen entero, subcrasas, de pubescencia variable. Sinflorescencias en pleiobotrios con paracladios proximales breves, cercanos a la florescencia terminal, bracteosos (a veces un par de paracladios basales largos, frondosos o no), formadas por espigas densas, multifloras, raquis alargado en la fructificación, entrenudo basal de la florescencia de longitud variable; brácteas florales de 1,5-4,5 mm de largo, más cortas que el cáliz, angostamente ovadas, cóncavas, híspido-glandulares. Cáliz de 4,5-6 mm de largo, híspido, con pelos glandulares breves, dientes subiguales ca. 1 mm de largo; corola de 9,5-11 mm de largo, violácea o lila, pubescente exteriormente, lóbulos con escasos pelos, fauce glabra; estambres sin apéndices conectivales, filamentos glandulosos; gineceo con estilo de 5,5-6 mm de largo, base no ensanchada. Clusas de 3-4 mm de largo, notablemente aladas, ápice ligeramente recurvo, base angostada y sin repliegue en la pared comisural, cara abaxial reticulada, cara adaxial papilosa.

Distribucion y Habitat

Esta variedad está ampliamente distribuida en el oeste y sur de la Argentina. Habita sobre suelos arenosos, secos, salitrosos, en terrenos modificados, hasta los 3000 m s.m.

Ejemplares de referencia

Colector N° Colect. Especie Departamento Provincia Imagen
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Acosta, J. M.
  • 991 Belén Catamarca
  • Albov, N. M.
  • -1 (LP 8304) Lobería Buenos Aires
  • Anderson, D. L.
  • 1742 General Pedernera San Luis
  • Anderson, D. L.
  • 1814 General Pedernera San Luis
  • Arenas, P.
  • 1605 Belén Catamarca
  • Ariza Espinar, L.
  • 545 Cruz del Eje Córdoba
  • Ariza Espinar, L.
  • 830 General Belgrano La Rioja
  • Bacigalupo, N. M.
  • -1 (BAA 12511) Conesa Río Negro
  • Bacigalupo, N. M.
  • 12511 Conesa Río Negro
  • Báez, J. R.
  • 37 San Luis
  • Báez, J. R.
  • 97 Ayacucho San Luis
  • Ballespin, C.
  • -1 (SI 102259) Chilecito La Rioja
  • Barboza, G. E.
  • 1155 Belén Catamarca
  • Barboza, G. E.
  • 1946 Rosario Vera Peñaloza La Rioja
  • Barboza, G. E.
  • 3982 Cruz del Eje Córdoba
  • Barboza, G. E.
  • 4181 Minas Córdoba
  • Bartlett, H. H.
  • 19550 Valle Fértil San Juan
  • Bartlett, H. H.
  • 19918 Buenos Aires
  • Bartlett, H. H.
  • 19934 Caleu-Caleu La Pampa
  • Bartlett, H. H.
  • 19955 Pichi Mahuida Río Negro
  • Bartlett, H. H.
  • 20149 Punilla Córdoba
  • Bartlett, H. H.
  • 20231 Andalgalá Catamarca
  • Bianco, C. A.
  • 4110 Río Cuarto Córdoba
  • Biloni, J. S.
  • 6196 Poman Catamarca
  • Biloni, J. S.
  • 6742 Poman Catamarca
  • Birabén, M.
  • 384 Conesa Río Negro
  • Birabén, M.
  • 790 Utracán La Pampa
  • Biurrun, F.
  • 2652 General Belgrano La Rioja
  • Biurrun, F.
  • 3454 Capital La Rioja
  • Biurrun, F.
  • 3611 Valle Fértil San Juan
  • Biurrun, F.
  • 4479 Capital La Rioja
  • Biurrun, F.
  • 5046 Valle Fértil San Juan
  • Biurrun, F.
  • 5904 Castro Barros La Rioja
  • Böcher, T. W.
  • 2291 La Rioja
  • Boelcke, O.
  • 13521 Gobernador Dupuy San Luis
  • Boelcke, O.
  • 16009 Lihuel Calel La Pampa
  • Bridarolli, A. J.
  • 1084 San Javier Córdoba
  • Burkart, A.
  • 9876 Rancul La Pampa
  • Burkart, A.
  • 9977 Rancul La Pampa
  • Burkart, A.
  • 10971 San Luis
  • Burkart, A.
  • 12538 Chilecito La Rioja
  • Burkart, A.
  • 12547 Capital La Rioja
  • Burkart, A.
  • 14265 Pehuenches Neuquén
  • Burkart, A.
  • 15835 Caleu-Caleu La Pampa
  • Burkart, A.
  • 15981 Utracán La Pampa
  • Burkart, A.
  • 20410 Punilla Córdoba
  • Burkart, A.
  • 20914 San Javier Córdoba
  • Burkart, A.
  • 25680 Capital Catamarca
  • Burkart, A.
  • 26567 El Alto Catamarca
  • Burkart, A.
  • 26580 Catamarca
  • Burkart, A.
  • 26582 Capital Catamarca
  • Burmeister, C.
  • 24 Famatina La Rioja
  • Cabrera, A. L.
  • 4362 Capital La Pampa
  • Cabrera, A. L.
  • 6391 Punilla Córdoba
  • Cabrera, A. L.
  • 16682 Chilecito La Rioja
  • Cabrera, A. L.
  • 16724 Famatina La Rioja
  • Cabrera, A. L.
  • 16760 Belén Catamarca
  • Cabrera, A. L.
  • 18038 Coronel Felipe Varela La Rioja
  • Cabrera, A. L.
  • 18596 Pichi Mahuida Río Negro
  • Cabrera, A. L.
  • 19388 Rancul La Pampa
  • Cabrera, A. L.
  • 24621 Chilecito La Rioja
  • Cabrera, A. L.
  • 27123 Chilecito La Rioja
  • Cabrera, A. L.
  • 27259 Famatina La Rioja
  • Cabrera, A. L.
  • 29526 Belgrano San Luis
  • Cabrera, A. L.
  • 29611 Valle Fértil San Juan
  • Cabrera, A. L.
  • 29617 Valle Fértil San Juan
  • Cabrera, A. L.
  • 29650 Pocho Córdoba
  • Cabrera, A. L.
  • 31039 Ojo de Agua Santiago del Estero
  • Cabrera, A. L.
  • 32794 Lihuel Calel La Pampa
  • Cano, E.
  • 1502 Tulumba Córdoba
  • Cano, E.
  • 3289 Utracán La Pampa
  • Cantero, J. J.
  • 5675 Río Cuarto Córdoba
  • Cantero, J. J.
  • 5702 Río Cuarto Córdoba
  • Cantero, J. J.
  • 5710 Río Cuarto Córdoba
  • Cantero, J. J.
  • 5795 Río Cuarto Córdoba
  • Cantero, J. J.
  • 5800 Río Cuarto Córdoba
  • Cantero, J. J.
  • 5945 Córdoba
  • Cantero, J. J.
  • 6391 Córdoba
  • Cantino, P. D.
  • 324 Andalgalá Catamarca
  • Cantino, P. D.
  • 530 Andalgalá Catamarca
  • Chiapella, J.
  • 2685 Belén Catamarca
  • Cocucci, A. A.
  • 28 Punilla Córdoba
  • Cordo, H.
  • -1 (SI 55718) Chilecito La Rioja
  • Correa, M. N.
  • 3149 Buenos Aires
  • Correa, M. N.
  • 4687 Pichi Mahuida Río Negro
  • Correa, M. N.
  • 10520 Avellaneda Río Negro
  • Covas, G.
  • -1 (SI 102214) La Paz Mendoza
  • Covas, G.
  • 1162 Poman Catamarca
  • Covas, G.
  • 2106 (si 76257) La Paz Mendoza
  • Covas, G.
  • 2106 (si 76258) La Paz Mendoza
  • Covas, G.
  • 2106 La Paz Mendoza
  • Crespo, S.
  • 1812 Pichi Mahuida Río Negro
  • Cristóbal, C. L.
  • 1549 Brigadier Juan Felipe Ibarra Santiago del Estero
  • Cunquero, H.
  • 1056 Loventué La Pampa
  • Dawson, G.
  • 3403 Famatina La Rioja
  • Dawson, G.
  • 3498 Libertador General San Martín San Luis
  • Dawson, G.
  • 3512 Guatraché La Pampa
  • de Azkue, D.
  • 66 Lihuel Calel La Pampa
  • de Azkue, D.
  • 191 Curacó La Pampa
  • de Azkue, D.
  • 202 Curacó La Pampa
  • De la Vega, R.
  • 35 General Juan Facundo Quiroga La Rioja
  • Del Puerto, O.
  • -1 (MVFA 11583) -
  • Donadío, S.
  • 105 Coronel Felipe Varela La Rioja
  • Eyerdam, W. J.
  • 23443 Villarino Buenos Aires
  • Ezcurra, C.
  • 495 Chacabuco San Luis
  • Fortunato, R. H.
  • 5079 Ojo de Agua Santiago del Estero
  • Frenguelli, J.
  • 503 Independencia La Rioja
  • Guiñazú, J. R.
  • 188 San Luis
  • Haene, E.
  • 393 Valle Fértil San Juan
  • Haene, E.
  • 429 Valle Fértil San Juan
  • Haene, E.
  • 754 Valle Fértil San Juan
  • Hicken, C. M.
  • -1 (SI 3360) Guatraché La Pampa
  • Hicken, E. D.
  • -1 (SI 102215) Punilla Córdoba
  • Hieronymus, G. H. E. W.
  • 668 Cruz del Eje Córdoba
  • Hieronymus, G. H. E. W.
  • 818 Minas Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 100 CORD 88743 Punilla Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 278 CORD 88726 Punilla Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 329 CORD 88730 Ischilín Córdoba
  • Hosseus, C. C.
  • 330 CORD 88728 Ischilín Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7474 Pocho Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 7851 San Alberto Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 8051 Ojo de Agua Santiago del Estero
  • Hunziker, A. T.
  • 9950 San Javier Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 12658 General Pedernera San Luis
  • Hunziker, A. T.
  • 13100 Juan Martín de Pueyrredón San Luis
  • Hunziker, A. T.
  • 13759 Pocho Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 14157 General Ángel V. Peñaloza La Rioja
  • Hunziker, A. T.
  • 14480 General Belgrano La Rioja
  • Hunziker, A. T.
  • 14824 Ischilín Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 16690 Valle Fértil San Juan
  • Hunziker, A. T.
  • 18329 Capayán Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 18405 Poman Catamarca
  • Hunziker, A. T.
  • 24989 Sobremonte Córdoba
  • Hunziker, A. T.
  • 25018 Sobremonte Córdoba
  • Hunziker, J. H.
  • 7912 Balcarce Buenos Aires
  • Hunziker, J. H.
  • 8949 Pichi Mahuida Río Negro
  • Hunziker, J. H.
  • 8985 La Pampa
  • Hunziker, J. H.
  • 9540 Famatina La Rioja
  • Hunziker, J. H.
  • 11680 Punilla Córdoba
  • Hunziker, J. H.
  • 13106 General Lavalle La Rioja
  • Isern, J.
  • 8046 -
  • Jörgensen, P.
  • 1019 Andalgalá Catamarca
  • Kiesling, R.
  • 3053 Valle Fértil San Juan
  • Kiesling, R.
  • 4487 Valle Fértil San Juan
  • Kiesling, R.
  • 4940 Valle Fértil San Juan
  • Kiesling, R.
  • 5011 Valle Fértil San Juan
  • Krapovickas, A.
  • 7748 Pocho Córdoba
  • Krapovickas, A.
  • 14642 Coronel Pringles San Luis
  • Krapovickas, A.
  • 22321 Utracán La Pampa
  • Krapovickas, A.
  • 22323 Utracán La Pampa
  • Kurtz, F.
  • 145 Minas Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 270 Cruz del Eje Córdoba
  • Kurtz, F.
  • 8240 Punilla Córdoba
  • Lichtenstein, J. S.
  • -1 (SI 18103) San Javier Córdoba
  • Long, M. A.
  • 147 Hucal La Pampa
  • Lossen, W.
  • 8 Córdoba
  • Luti, R.
  • 1218 San Javier Córdoba
  • Luti, R.
  • 4430 Pocho Córdoba
  • Luti, R.
  • 4835 Pocho Córdoba
  • Márquez, -
  • 60 Valle Fértil San Juan
  • Monticelli, J.
  • -1 (Hicken 24) La Pampa
  • Monticelli, J.
  • -1 (SI 102228) Utracán La Pampa
  • Morero, R. E.
  • 202 Cruz del Eje Córdoba
  • Morrone, O.
  • 5388 Los Lagos Neuquén
  • Morrone, O.
  • 5388 Los Lagos Neuquén
  • Morrone, O.
  • 5770 Avellaneda Río Negro
  • Múlgura, M. E.
  • 844 Valle Fértil San Juan
  • Múlgura, M. E.
  • 892 Valle Fértil San Juan
  • Múlgura, M. E.
  • 1106 Coronel Pringles San Luis
  • Múlgura, M. E.
  • 2926 Sobremonte Córdoba
  • Naranjo, C.
  • 936 Mendoza
  • Nicora, E. G.
  • -1 (SI 17647) Punilla Córdoba
  • Nicora, E. G.
  • -1 (SI 17746) Unión Córdoba
  • Nicora, E. G.
  • 4119 Pichi Mahuida Río Negro
  • Nicora, E. G.
  • 4125 Pichi Mahuida Río Negro
  • Nicora, E. G.
  • 4226 San Luis
  • Nicora, E. G.
  • 4236 General Pedernera San Luis
  • Okada, K. A.
  • 2698 Chilecito La Rioja
  • Olmstead, R.
  • 2007 -80 Belén Catamarca
  • Parodi, L. R.
  • 13923 Capital Catamarca
  • Parodi, L. R.
  • 14062 Ambato Catamarca
  • Pedersen, T. M.
  • 13197 Patagones Buenos Aires
  • Pedersen, T. M.
  • 15294 General Lavalle La Rioja
  • Piccinini, B.
  • 1757 Valle Fértil San Juan
  • Prina, A. O.
  • 2155 Juan Martín de Pueyrredón San Luis
  • Ragonese, A. E.
  • 9860 Ancasti Catamarca
  • Ragonese, A. M.
  • 9680 Ancasti Catamarca
  • Rasp, A. E.
  • 150 General Roca Río Negro
  • Rentzell, I.
  • -1 (SI 19168) Sanagasta La Rioja
  • Rentzell, I.
  • -1 (SI 19182) Famatina La Rioja
  • Rentzell, I.
  • -1 (SI 19191) La Rioja
  • Rentzell, I.
  • 19182 Famatina La Rioja
  • Roig, F. A.
  • 8443 Valle Fértil San Juan
  • Roig, F. A.
  • 9443 Valle Fértil San Juan
  • Rosa, S.
  • 1357 General Pedernera San Luis
  • Rotman, A. D.
  • 286 Juan Martín de Pueyrredón San Luis
  • Ruiz Leal, A.
  • 9128 San Luis
  • Ruiz Leal, A.
  • 9169 Juan Martín de Pueyrredón San Luis
  • Ruiz Leal, A.
  • 25469 General Pedernera San Luis
  • Ruiz Leal, A.
  • 25512 Mendoza
  • Ruiz Leal, A.
  • 25942 General Alvear Mendoza
  • Ruiz Leal, A.
  • 26043 Curacó La Pampa
  • Sayago, M.
  • -1 (CORD 1976) Belén Catamarca
  • Scala, A. C.
  • 16 Pichi Mahuida Río Negro
  • Schulz, A. G.
  • 11 (SI 102217) Pichi Mahuida Río Negro
  • Schulz, A. G.
  • 9592 Valle Viejo Catamarca
  • Schwabe, H.
  • 2099 Toay La Pampa
  • Scoffield, R. L.
  • 347 Villarino Buenos Aires
  • Scoffield, R. L.
  • 381 Villarino Buenos Aires
  • Scoffield, R. L.
  • 590 Villarino Buenos Aires
  • sin colector
  • 1867 (SI 54269) Belén Catamarca
  • Slanis, A. C.
  • 29 11-2008 Andalgalá Catamarca
  • Slanis, A. C.
  • 33 11-2008 Andalgalá Catamarca
  • Slanis, A. C.
  • 33 11-2008 Andalgalá Catamarca
  • Slanis, A. C.
  • 33 11-2008 Andalgalá Catamarca
  • Slanis, A. C.
  • 84 11-2008 Belén Catamarca
  • Slanis, A. C.
  • 143 11-2008 Belén Catamarca
  • Slanis, A. C.
  • 163 Andalgalá Catamarca
  • Solbrig, O. T.
  • 183 La Pampa
  • Soriano, A.
  • 519 Bahía Blanca Buenos Aires
  • Soriano, A.
  • 847 Catamarca
  • Soriano, A.
  • 5158 La Pampa
  • Sosa, G. M.
  • 3009 Pocho Córdoba
  • Soza, V.
  • 1837 Andalgalá Catamarca
  • Soza, V.
  • 1846 Coronel Felipe Varela La Rioja
  • Spegazzini, C. L.
  • -1 5833 Pichi Mahuida Río Negro
  • Steibel, P.
  • 2138 Chalileo La Pampa
  • Steibel, P.
  • 3974 Utracán La Pampa
  • Stuckert, T. J. V.
  • 893 Tercero Arriba Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 15151 Capital Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 15152 Capital Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 16543 Ischilín Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 17694 Punilla Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 19295 Punilla Córdoba
  • Stuckert, T. J. V.
  • 20663 Cruz del Eje Córdoba
  • Troiani, H. O.
  • 3032 Loventué La Pampa
  • Troncoso, N. S.
  • -1 (SI 6048) La Paz Mendoza
  • Troncoso, N. S.
  • -1 41 Juan Martín de Pueyrredón San Luis
  • Troncoso, N. S.
  • 1752 La Paz Catamarca
  • Ulibarri, E. A.
  • 487 Fray Mamerto Esquiú Catamarca
  • Urdampilleta, J. D.
  • 654 Chilecito La Rioja
  • Varela, -
  • 547 Chacabuco San Luis
  • Varela, -
  • 590 Coronel Pringles San Luis
  • Varela, -
  • 653 Coronel Pringles San Luis
  • Venturi, S.
  • 7816 Famatina La Rioja
  • Vignati, M. A.
  • -1 (SI 7015) San Luis
  • Vignati, M. A.
  • 288 Juan Martín de Pueyrredón San Luis
  • Villamil, C. B.
  • 3855 Toay La Pampa
  • Villamil, C. B.
  • 6950 La Pampa
  • Villamil, C. B.
  • 6980 Villarino Buenos Aires
  • Villamil, C. B.
  • 7149 Villarino Buenos Aires
  • Villamil, C. B.
  • 7271 Villarino Buenos Aires
  • Villamil, C. B.
  • 7273 Villarino Buenos Aires
  • Villamil, C. B.
  • 7275 Villarino Buenos Aires
  • Villamil, C. B.
  • 7277 Villarino Buenos Aires
  • Villamil, C. B.
  • 11698 Caleu-Caleu La Pampa
  • Villamil, C. B.
  • 11921 Villarino Buenos Aires
  • Villamil, C. B.
  • 11953 Villarino Buenos Aires
  • Volponi, C. R.
  • 265 Valle Fértil San Juan
  • Volponi, C. R.
  • 661 Coronel Pringles San Luis
  • Zuloaga, F. O.
  • 10565 Andalgalá Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 12114 Valle Fértil San Juan
  • Zuloaga, F. O.
  • 12114 Valle Fértil San Juan
  • Zuloaga, F. O.
  • 12821 Coronel Felipe Varela La Rioja
  • Zuloaga, F. O.
  • 16121 Belén Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 16121 Belén Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 16121 Belén Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 16121 Belén Catamarca
  • Zuloaga, F. O.
  • 16121 Belén Catamarca

    Nombre Vulgar y Usos

    Tipo y Observaciones

    Material Tipo:
    Observaciones: Se ha citado como detersorio, limpia heridas infectadas, en forma de lavaje y como abluente (Barboza et al., 2006: 1133). Junellia hookeriana es afín a J. crithmifolia, ver observaciones bajo la última especie.

    Aspecto general