Descripcion
Hierbas hasta de 30-60 cm de alto; tallos erectos o algo decumbentes. Hojas con pecíolo de 0,5-5 cm de largo; láminas ovadas o triangulares, de 1,5-3,5(-6) × 0,5-3 cm, base subcordada, ápice agudo, margen crenado. Flores agrupadas en verticilastros 6-floros, reunidos hacia el ápice de las ramas; bractéolas de 0,5-1 mm de largo. Cáliz de 3-5 mm de largo, piloso, a veces con pelos glandulares, dientes subiguales, de 0,5-1,5 mm de largo, agudos, triangulares, de ápice rígido. Corola de color rosa, lila o violácea, o blanca, de 5-17 mm de largo, tubo exerto, de 4-10 mm de largo, pubescente hacia los labios, cara interna con o sin anillo de pelos en la mitad inferior, labio superior entero o crenulado, el inferior 3-lobado. Estambres con filamentos pilosos, los inferiores algo mayores, tecas divergentes. Estilo con ramas desiguales. Clusas de 1,5-2 mm de largo, trígonas, pardas a castaño-oscuras, finamente granulosas.
Distribucion y Habitat
Especie ampliamente distribuida en Sudamérica, en la Argentina crece en gran parte del territorio, desde el nivel del mar hasta los 2300 m s.m. Se la encuentra en ambientes disturbados.
Sinónimos
Stachys Stachys gilliesii Benth.
-
Stachys petiolosa Briq.
Bull. Herb. Boissier 4: 868. 1896
Stachys micheliana Briq. ex Micheli
Mém. Soc. Phys. Genève 32(10): 7. 1897
Stachys micrantha Griseb.
Abh. Königl. Ges. Wiss. Göttingen 24: 275. 1879
Stachys boliviana Briq.
Bull. Herb. Boissier 4: 871. 1896
Stachys tucumanensis Briq.
Bull. Herb. Boissier 4: 872. 1896
Stachys lorentzii Briq.
Bull. Herb. Boissier 4: 869. 1896
Stachys galanderi Briq.
Bull. Herb. Boissier 4: 870. 1896
Ejemplares de referencia
Colector | N° Colect. | Especie | Departamento | Provincia | Imagen |
---|---|---|---|---|---|
|
8620 | Ledesma | Jujuy |
![]() |
|
|
1160 | Ituzaingó | Corrientes |
![]() |
|
|
124 | Capital | Córdoba |
![]() |
|
|
20031 | Maule |
![]() |
||
|
107 | Neuquén |
![]() |
||
|
25 | Capital | Tucumán |
![]() |
|
|
3120 | Paraguarí |
![]() |
||
|
3120 | Paraguarí |
![]() |
||
|
52 | Campana | Buenos Aires |
![]() |
|
|
210 | Entre Ríos |
![]() |
||
|
4802 | - |
![]() |
||
|
641 | Río Cuarto | Córdoba |
![]() |
|
|
677 | Córdoba |
![]() |
||
|
4650 | Capital | La Rioja |
![]() |
|
|
283 | Valdivia | Los Lagos |
![]() |
|
|
371 | Valparaíso | Valparaíso |
![]() |
|
|
6582 | Biobío | Biobío |
![]() |
|
|
10813 | Minas | Córdoba |
![]() |
|
|
10979 | Minas | Neuquén |
![]() |
|
|
13760 | Minas | Neuquén |
![]() |
|
|
104 | Orán | Salta |
![]() |
|
|
8838 | Victoria | Entre Ríos |
![]() |
|
|
15137 | Islas del Ibicuy | Entre Ríos |
![]() |
|
|
18005 | Uruguay | Entre Ríos |
![]() |
|
|
26369 | Diamante | Entre Ríos |
![]() |
|
|
27362 | Colón | Entre Ríos |
![]() |
|
|
28839 | La Paz | Entre Ríos |
![]() |
|
|
30615 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
![]() |
|
|
14641 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
![]() |
|
|
14705 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
![]() |
|
|
18850 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
![]() |
|
|
21089 | Santa Bárbara | Jujuy |
![]() |
|
|
27309 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
![]() |
|
|
-1 | 19 | - |
![]() |
|
|
-1 | 20 | - |
![]() |
|
|
62 | Orán | Salta |
![]() |
|
|
78 | Orán | Salta |
![]() |
|
|
1715 | Goya | Corrientes |
![]() |
|
|
125 | Campana | Buenos Aires |
![]() |
|
|
172 | Capital | La Rioja |
![]() |
|
|
738 | Capital | La Rioja |
![]() |
|
|
20131 | AC | 1° de Mayo | Chaco |
![]() |
|
1816 | La Plata | Buenos Aires |
![]() |
|
|
1991 | Famaillá | Tucumán |
![]() |
|
|
5603 | Huiliches | Neuquén |
![]() |
|
|
6089 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
![]() |
|
|
9262 | Aluminé | Neuquén |
![]() |
|
|
10434 | Futaleufú | Chubut |
![]() |
|
|
-1 | 9 | Santa María | Córdoba |
![]() |
|
1581 | Sauce | Corrientes |
![]() |
|
|
933 | San Cristóbal | Santa Fe |
![]() |
|
|
1040 | Garay | Santa Fe |
![]() |
|
|
858 | Ensenada | Buenos Aires |
![]() |
|
|
1906 | Tucumán |
![]() |
||
|
2249 | Neuquén |
![]() |
||
|
2408 | Neuquén |
![]() |
||
|
2873 | Neuquén |
![]() |
||
|
3044 | Santa Bárbara | Jujuy |
![]() |
|
|
200 | Rosario de Lerma | Salta |
![]() |
|
|
202 | Salta |
![]() |
||
|
-1 | 16 | Fray Mamerto Esquiú | Catamarca |
![]() |
|
-1 | 18 | Ambato | Catamarca |
![]() |
|
19 | Calamuchita | Córdoba |
![]() |
|
|
-1 | 17 | Tucumán |
![]() |
|
|
121 | Córdoba |
![]() |
||
|
3101 | Ledesma | Jujuy |
![]() |
|
|
3424 | Valle Grande | Jujuy |
![]() |
|
|
3557 | Valle Grande | Jujuy |
![]() |
|
|
2020 | Pilcomayo | Formosa |
![]() |
|
|
2050 | Pilcomayo | Formosa |
![]() |
|
|
-1 | (CORD 3862) | Córdoba |
![]() |
|
|
-1 | (CORD 3864) | Córdoba |
![]() |
|
|
-1 | (CORD 3864) | Córdoba |
![]() |
|
|
-1 | CORD 76295 | Córdoba |
![]() |
|
|
665 | Neuquén |
![]() |
||
|
1037 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
|
28112 | Capital | Corrientes |
![]() |
|
|
230 | Las Colonias | Santa Fe |
![]() |
|
|
-1 | 26 | Tafí | Tucumán |
![]() |
|
57 | Jujuy |
![]() |
||
|
501 | Santa María | Córdoba |
![]() |
|
|
6179 | Punilla | Córdoba |
![]() |
|
|
6280 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
|
6317 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
|
6742 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
|
6881 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
|
7049 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
|
8111 | Capital | Córdoba |
![]() |
|
|
10621 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
|
14485 | Capital | Córdoba |
![]() |
|
|
14836 | Ischilín | Córdoba |
![]() |
|
|
16144 | Capital | Córdoba |
![]() |
|
|
17108 | Ancasti | Catamarca |
![]() |
|
|
19426 | El Alto | Catamarca |
![]() |
|
|
21108 | Paclin | Catamarca |
![]() |
|
|
6974 | Lácar | Neuquén |
![]() |
|
|
-1 | 28 | Languiñeo | Chubut |
![]() |
|
-1 | 29 | Bariloche | Río Negro |
![]() |
|
-1 | (BAB 35066) | Tucumán |
![]() |
|
|
-1 | (BAB 35785) | Jujuy |
![]() |
|
|
-1 | (BAB 92273) | Tucumán |
![]() |
|
|
1287 | El Alto | Catamarca |
![]() |
|
|
4030 | Chubut |
![]() |
||
|
13229 | Formosa | Formosa |
![]() |
|
|
17465 | Dr. Manuel Belgrano | Jujuy |
![]() |
|
|
17703 | La Caldera | Salta |
![]() |
|
|
20425 | Capital | Corrientes |
![]() |
|
|
26649 | Ledesma | Jujuy |
![]() |
|
|
-1 | 57 | Chubut |
![]() |
|
|
-1 | 58 | Chubut |
![]() |
|
|
-1 | 59 | Cushamen | Chubut |
![]() |
|
-1 | 60 | Chubut |
![]() |
|
|
-1 | 61 | Punilla | Córdoba |
![]() |
|
-1 | 62 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
-1 | 3 | Ledesma | Jujuy |
![]() |
|
851 | Salta |
![]() |
||
|
-1 | 1° de Mayo | Chaco |
![]() |
|
|
1 | 1° de Mayo | Chaco |
![]() |
|
|
-1 | 1 | Santiago | Metropolitana |
![]() |
|
28 | Colón | Córdoba | ||
|
3056 | Cushamen | Chubut |
![]() |
|
|
171 | Tucumán |
![]() |
||
|
2810 | Ledesma | Jujuy |
![]() |
|
|
18 | -1 | Capital | Misiones |
![]() |
|
1447 | (SI 200885) | Córdoba |
![]() |
|
|
1800 | Punilla | Córdoba |
![]() |
|
|
4637 | Concepción | Corrientes |
![]() |
|
|
13453 | Concepción | Corrientes |
![]() |
|
|
342 | Bella Vista | Corrientes |
![]() |
|
|
-1 | Bella Vista | Corrientes |
![]() |
|
|
2221 | Paysandú |
![]() |
||
|
1375 | Aluminé | Neuquén |
![]() |
|
|
2033 | Lácar | Neuquén |
![]() |
|
|
2557 | Minas | Neuquén |
![]() |
|
|
2765 | Minas | Neuquén |
![]() |
|
|
2922 | Minas | Neuquén |
![]() |
|
|
2934 | Minas | Neuquén |
![]() |
|
|
4535 | Minas | Neuquén |
![]() |
|
|
7 | Calamuchita | Córdoba |
![]() |
|
|
32 | Bella Vista | Corrientes |
![]() |
|
|
81 | Bella Vista | Corrientes |
![]() |
|
|
12011 | Mercedes | Corrientes |
![]() |
|
|
27462 | Capital | Corrientes |
![]() |
|
|
33047 | Orán | Salta |
![]() |
|
|
33152 | Orán | Salta |
![]() |
|
|
357 | Minas | Neuquén |
![]() |
|
|
-1 | 152 | Tafí | Tucumán |
![]() |
|
5492 | Candelaria | Salta |
![]() |
|
|
2958 | Futaleufú | Chubut |
![]() |
|
|
3629 | Tucumán |
![]() |
||
|
-1 | 500 | Jujuy |
![]() |
|
|
-1 | 501 | Orán | Salta |
![]() |
|
-1 | 86 | Catamarca |
![]() |
|
|
-1 | 87 | Catamarca |
![]() |
|
|
-1 | 89 | Catamarca |
![]() |
|
|
-1 | 90 | Capayán | Catamarca |
![]() |
|
-1 | 91 | Capayán | Catamarca |
![]() |
|
169 | Garay | Santa Fe |
![]() |
|
|
738 | Río Segundo | Córdoba |
![]() |
|
|
741 | Río Segundo | Córdoba |
![]() |
|
|
1732 | Río Segundo | Córdoba |
![]() |
|
|
2135 | Río Segundo | Córdoba |
![]() |
|
|
3311 | Río Cuarto | Córdoba | ||
|
-1 | CORD 60947 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
31 | Colón | Córdoba |
![]() |
|
|
871 | Concepción | Corrientes |
![]() |
|
|
125 | 1 | Capital | Tucumán |
![]() |
|
136 | Salta |
![]() |
||
|
136 | 1 | Salta |
![]() |
|
|
2183 | Burruyacú | Tucumán |
![]() |
|
|
5366 | Ledesma | Jujuy |
![]() |
|
|
225 | Capital | Salta |
![]() |
|
|
6225 | Ledesma | Jujuy |
![]() |
Nombre Vulgar y Usos
Tipo y Observaciones
Material Tipo: Argentina. Mendoza, J. Gillies s.n. (holotipo, K 00485354!).
Observaciones: Entre los sintipos de Stachys petiolosa mencionados en el protólogo, se elige el material de Kuntze depositado en G, siendo que el mismo se ajusta perfectamente al protólogo y posee una etiqueta original manuscrita por el autor del taxón.